Wat zijn de kosten van geothermische energie voor de tuinbouwsector?
Steeds vaker willen tuinbouwbedrijven verduurzamen door aardwarmte te gebruiken om hun kas te verwarmen. Maar wat zijn de kosten van deze technologie en wat kunt u als tuinder verwachten bij de overstap naar geothermie? In deze blog geven we u hier een antwoord op.
Steeds vaker willen tuinbouwbedrijven verduurzamen door aardwarmte te gebruiken om hun kas te verwarmen. Niet zo vreemd dus dat geothermie een steeds populairdere keuze wordt voor tuinbouwbedrijven die hun energieverbruik willen verduurzamen. Maar wat zijn de kosten van deze technologie en wat kunt u als tuinder verwachten bij de overstap naar geothermie? Er is geen vaste prijs waar je rekening mee kunt houden, want het is erg afhankelijk van de grootte van het project. Maar in deze blog proberen we zo goed mogelijk uit te leggen hoe de kosten zijn opgebouwd, zodat u beter weet wat u kunt verwachten.
Aanlegkosten
De aanlegkosten van een geothermisch systeem zijn relatief hoog t.o.v. traditionele verwarmingssystemen. Dit betekent investeren in een complete installatie, bestaande uit een productieput, injectieput en een bovengrondse installatie. Die kosten worden mede bepaald door de diepte van de boringen, het benodigde vermogen en de schaal van uw bedrijf. In Nederland zijn boringen vaak 2 tot 3 kilometer diep, waarbij het water temperaturen van 70 tot 100 graden bereikt. Hoe groter de installatie en hoe dieper de bron, hoe hoger de kosten. De aanlegkosten worden gedeeld door alle aangesloten bedrijven en zijn dus niet voor ieder individueel bedrijf.
Ieder project is anders, maar als we bedragen moeten noemen dan zie je hieronder algemene schattingen en gemiddelden:
Boorwerkzaamheden
Het boren van een dubbele put (productie- en injectieput) tot een diepte van 2 tot 3 kilometer kost gemiddeld €8 tot €12 miljoen.
Bovengrondse installatie
Warmtewisselaars, pompen en distributienetwerken kosten vaak €2 tot €5 miljoen extra
Infrastructuur
Het aanleggen van een warmtenetwerk om meerdere kassen te bedienen varieert sterk, afhankelijk van de afstand en het aantal aansluitingen, met kosten tussen €500.000 en €2 miljoen.
Deze kosten worden meestal gedragen door meerdere bedrijven in een collectief of coöperatie. Dit verlaagt de financiële drempel voor individuele tuinbouwbedrijven.
Onderhoud en operationele kosten
Eenmaal geïnstalleerd, zijn de operationele kosten van een geothermische installatie relatief laag. Het opgepompte water circuleert in een gesloten systeem, wat het onderhoud beperkt houdt. Regelmatige inspecties en controles van de warmtewisselaars en pompen zijn echter noodzakelijk om de efficiëntie te waarborgen.
Onderhoud
Jaarlijkse kosten voor inspecties, vervanging van onderdelen en monitoring liggen rond de €100.000 tot €300.000 voor het hele systeem.
Energieverbruik
Het pompen van water en andere energiekosten bedragen ongeveer 5-10% van de totale warmteproductie.
Operationele kosten worden gedeeld tussen alle aangesloten bedrijven, wat de lasten voor een individueel bedrijf beperkt.
Kosten per hectare (voor tuinbouwbedrijven)
Heb je een tuinbouwbedrijf en ben je geïnteresseerd in geothermie om je kas te verwarmen met aardwarmte? Dan wil je ook vast weten wat je kunt verwachten qua kosten voor jouw kas. Ook hierbij geldt dat het per situatie behoorlijk kan verschillen, maar hier zijn enkele voorbeelden op basis van het aantal hectare:
- <5 hectare: €200.000 tot €300.000 eenmalige bijdrage voor aansluiting en infrastructuur, met jaarlijkse kosten van €10.000 tot €15.000.
- 5-15 hectare: €500.000 tot €1 miljoen eenmalige bijdrage, met jaarlijkse kosten van €30.000 tot €50.000.
- >15 hectare: €1 miljoen of meer voor aansluiting, met jaarlijkse kosten van €75.000 of hoger.
Subsidies en terugverdientijd
Gelukkig zijn er subsidies beschikbaar voor geothermieprojecten in de tuinbouwsector, zoals via de SDE++-regeling (Stimulering Duurzame Energieproductie). Deze subsidies kunnen de terugverdientijd aanzienlijk verkorten. Een typisch geothermieproject verdient zichzelf vaak terug in 10 tot 15 jaar, afhankelijk van de schaal en het energieverbruik.
Economische voordelen
Hoewel de initiële investering hoog kan zijn, biedt geothermie op de lange termijn stabiele en lagere energiekosten. Dit maakt het een aantrekkelijke, financieel voordelige en duurzame keuze, vooral gezien de stijgende kosten van fossiele brandstoffen en de vraag naar milieuvriendelijke teelt. Samengevat biedt geothermie de volgende voordelen:
Lagere energiekosten
Door de besparing op aardgas kan een bedrijf jaarlijks duizenden tot tienduizenden euro’s besparen.
CO₂-reductie
Een geothermisch systeem kan jaarlijks tot 70% van de CO₂-uitstoot verminderen, wat bijdraagt aan duurzaamheidsdoelstellingen.
Stabiele energieprijzen
In tegenstelling tot fossiele brandstoffen zijn de kosten van geothermie minder afhankelijk van marktfluctuaties.
Tip! Lees hier nog meer over de voor- en nadelen van geothermie
Lagere kosten door collectieve aanpak
De collectieve aanpak maakt geothermie haalbaar voor de tuinbouwsector. Door samen te werken via coöperaties of warmtecollectieven kunnen bedrijven de aanleg- en operationele kosten delen. Dit maakt het ook voor kleinere bedrijven mogelijk om te profiteren van duurzame warmte.
Veelgestelde vragen over de kosten voor geothermie
Hoeveel kost een geothermische warmtepomp?
De kosten van een warmtepomp verschillen behoorlijk, afhankelijk van het vermogen en de toepassing. Voor tuinbouwbedrijven wordt een warmtepomp vaak geïntegreerd in een grotere installatie. Het is daarom lastig te zeggen hoeveel een geothermische warmtepomp kost, omdat dit enorm kan verschillen.
Wat kost het boren naar aardwarmte?
De kosten van boringen zijn afhankelijk van de diepte. In Nederland worden bronnen doorgaans 2 tot 3 kilometer diep geboord. De prijs van deze boringen vormt een aanzienlijk deel van de totale investering en varieert afhankelijk van de locatie en bodemgesteldheid.
Is aardwarmte gratis?
Hoewel de warmte zelf een natuurlijke bron is en dus gratis, zijn de installatie- en onderhoudskosten dat niet. Een geothermisch systeem vereist een aanzienlijke investering, maar biedt na installatie toegang tot een stabiele, hernieuwbare warmtebron. Maar vanwege deze hoge investering, kun je niet stellen dat aardwarmte gratis is.
Is geothermie duur?
De initiële investering is hoog, maar geothermie is op de lange termijn vaak goedkoper dan fossiele brandstoffen. Dit komt door de lage operationele kosten en beschikbaarheid van subsidies zoals de SDE++-regeling. Je kunt geothermie dus zien als duur in aanschaf, maar goedkoop in onderhoud.
Is geothermie rendabel?
Ja, geothermie kan zeer rendabel zijn voor tuinbouwbedrijven. De terugverdientijd van een geothermisch systeem ligt doorgaans tussen de 10 en 15 jaar. Met stijgende energiekosten biedt geothermie een duurzame en economische oplossing.